پژوهش در ورزش زنان

کاوشی بر تبیین جامعه شناختی بهبود تحرک اجتماعی زنان ورزشکار با تاکید بر ظرفیت های ورزش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

آرش زارعی 1
شیرین زرتشتیان 2
همایون عباسی 3
حسین عیدی 3
لقمان امامقلی 4

1 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 دانشیارمدیریت ورزشی دانشگاه رازی،کرمانشاه،ایران

3 دانشیار مدیریت ورزشی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

4 استادیارگروه جامعه شناسی دانشگاه کردستان،ایران

10.22089/rws.2025.17406.1033
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر بهبود تحرک اجتماعی زنان ورزشکار، با تأکید بر ظرفیت‌های ورزش انجام شد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش جمع‌آوری اطلاعات، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه‌ آماری پژوهش شامل همه زنان ورزشکار بود. با توجه به حجم نمونه‌ کوکران در شرایط نامشخص، ۳۸۴ نفر به‌عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. در این تحقیق، از پرسشنامه‌ محقق‌ساخته استفاده شد. بخش اول پرسشنامه شامل مشخصات فردی مانند سن، جنسیت، وضعیت تأهل، تحصیلات و... بود. بخش دوم حاوی پرسشنامه‌ای درباره عوامل مؤثر بر بهبود تحرک اجتماعی زنان ورزشکار، با تأکید بر ظرفیت‌های ورزش بود. این پرسشنامه در چهار خرده‌مقیاس دسته‌بندی شد و براساس مقیاس لیکرت هفت‌ارزشی تنظیم شد. برای اطمینان از روایی صوری و محتوایی پرسش‌ها، از نظرات چندین نفر از اساتید مدیریت ورزشی دارای تخصص در این زمینه استفاده شد. اعتبار سازه‌ پرسشنامه با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی تأیید شد. پایایی پرسشنامه نیز با ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و تأیید شد. برای تجزیه ‌و تحلیل آماری استنباطی، از تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل مسیر استفاده شد. نرم‌افزارهای به‌کاررفته در این پژوهش، SPSS و AMOS نسخه‌ ۲۳ بودند. نتایج نشان داد که عامل عدالت جنسیتی با اثر کلی 59/0 بیشترین تأثیر را بر عوامل مؤثر بر بهبود تحرک اجتماعی زنان ورزشکار، با تأکید بر ظرفیت‌های ورزش داشت. همچنین عوامل رفتاری با 55/0، عوامل گروهی با 52/0 و عوامل ساختاری با 56/0 تأثیر درخور‌توجهی بر شاخص‌های مرتبط داشتند. میانگین رتبه‌ای مؤلفه‌های درونی عوامل مؤثر بر بهبود تحرک اجتماعی زنان ورزشکار، نشان داد که عامل عدالت جنسیتی با میانگین 12/7 مهم‌ترین عامل بود.

کلیدواژه‌ها

تحرک
اجتماعی
ظرفیت
ورزش
محیط راف
1.       Almeida, L., Dias, T., Corte-Real, N., Menezes, I., & Fonseca, A. (2023). Positive youth development through sport and physical education: A systematic review of empirical research conducted with grade 5 to 12 children and youth. Physical Education and Sport Pedagogy, 30(3), 282-308.  https://doi.org/10.3390/su16051862
2.       Asheghi, B., Beyg Mohamadi, T., & Hematinezhad, M. (2023). Identifying the mindset of experts regarding the development factors of women's public sport culture. Reserach Women Sport, 1(1), 35-54. https://doi.org/10.22089/rws.2024.16542.1014 [In Persian].
3.       Benkorti, A. (2024). Strategies for social mobility through sports and/or school in working-class Moroccan families. Sport Educationa and Socirty, 30(2), 194-207. https://doi.org/10.1080/13573322.2023.2298809
4.       Bagheri, M., Boudaghi, A., & Karami, F. (2022). Modelling drivers affecting intergenerationalsocial mobility of women in Dehloran City. Womenˈs Studies Socioligical and Psychological, 20(3), 7-56. https://doi.org/10.22051/jwsps.2022.37311.2481 [In Persian].
5.       Bruner, M. W., McLaren, C. D., Sutcliffe, J. T., Gardner, L. A., Lubans, D. R., Smith, J. J., & Vella, S. A. (2023). The effect of sport-based interventions on positive youth development: A systematic review and meta-analysis. International Review of Sports and Exercise Psychology, 16(1), 368-395. https://doi.org/10.1080/1750984X.2021.1875496
6.       Breen, R., & Müller, W. (Eds.). (2020). Education and intergenerational social mobility in Europe and the United States. Stanford University Press. https://doi.org/10.1177/10434631221093791
7.       Cherappurath, N., Shamshadali, P., Elayaraja, M., & KI, D. A. K. (2024). Mapping the field: A bibliometric analysis of women's football research trends and future directions. Apunts Sports Medicine, 59(223), 100448. https://doi.org/10.1016/j.apunsm.2024.100448
8.       Ettekal, A. V., & Agans, J. P. (2020). Positive youth development through leisure: Confronting the COVID-19 pandemic. Journal of Youth Developmen, 15(2), 1-20. https://doi.org/10.18666/JOREL-2022-V14-I1-11167  
9.       Fenton, A., Keegan, B. J., & Parry, K. D. (2023). Understanding sporting social media brand communities, place and social capital: A netnography of football fans. Communication & Sport, 11(2), 313-333. https://doi.org/10.1177/2167479520986149
10.    Gholami, A. N. & Zare,A. (2025). The role of sport in strengthening women’s social inclusion. Research on Women's Sports, 2(6), 107-128. https://doi.org/10.22089/rws.2025.4684 [In Persian].
11.    Gemar, A. (2020). Sport as culture: Social class, styles of cultural consumption and sports participation in Canada. International Review of the Sociology of Sport, 55(2), 186-208. https://doi.org/10.1177/101269021879385
12.    Holt, N. L., Deal, C. J., & Pankow, K. (2020). Positive youth development through sport. In G. Tenenbaum & R. Eklund (Eds.), Handbook of sport psychology (3rd ed., pp. 429-446). Wiley. https://doi.org/10.1080/0961452032000125857
13.    Heckman, J., & Landersø, R. (2022). Lessons for Americans from Denmark about inequality and social mobility. Labour Economics, 77, 101999. https://doi.org/10.1016/j.labeco.2021.101999
14.    Jones, G. J., Edwards, M. B., Bocarro, J. N., Svensson, P. G., & Misener, K. (2020). A community capacity building approach to sport-based youth development. Sport Management Review, 23(4), 563-575. https://doi.org/10.1177/0739986304264268
15.    Krishna, A., & Haglund, E. (2008). Why do some countries win more Olympic medals? Lessons for social mobility and poverty reduction. Economic and Political Weekly, 43(28), 143-151. https://doi.org/10.5195/jyd.2021.1084  
16.    Karimi, J., Abbasi, H., & Eydi, H. (2024). Sociological explanation of social development model based on sports development. Journal of Sport Management and Development, 13(2), 194-211. https://doi.org/10.22124/jsmd.2021.19452.2551 [In Persian].
17.    Kelley, J. (2022). A theory of social mobility, with data on status attainment in a peasant society. Canberra: Australian National University. https://doi.org/10.1207/S1532480XADS07026
18.    Kochanek, J., & Erickson, K. (2020). Interrogating positive youth development through sport using critical race theory. Quest, 72(2), 224-240. https://doi.org/10.1080/00336297.2019.1641728
19.    Lower-Hoppe, L. M., Anderson-Butcher, D., Newman, T. J., & Logan, J. (2021). The influence of peers on life skill development and transfer in a sport-based positive youth development program. Journal of Sport Development, 9(2), 69-85.
20.    Ladwig, G., Tanck, J. A., Quittkat, H. L., & Vocks, S. (2024). Risks and benefits of social media trends: The influence of “fitspiration”, “body positivity”, and text-based “body neutrality” on body dissatisfaction and affect in women with and without eating disorders. Body Image, 50, 101749. https://doi.org/10.1016/j.bodyim.2024.101749
21.    Li, Y. (2023). Intergenerational social mobility in China. In Social inequality in china (pp. 19-48). https://doi.org/10.7748/nr2005.04.12.4.4.c5954
22.    McGovern, M. M., Lowenstein, N. A., & Matzkin, E. G. (2023). Sports medicine considerations when caring for the transgender athlete. Arthroscopy, Sports Medicine, and Rehabilitation, 5(4), 100736. https://doi.org/10.1016/j.asmr.2023.04.019
23.    Mare, R. D., & Song, X. (2023). Social mobility in multiple generations. Research in Social Stratification and Mobility, 88, 100806. https://doi.org/10.1016/j.rssm.2023.100806
24.    Mutz, M., & Müller, J. (2021). Social stratification of leisure time sport and exercise activities: Comparison of ten popular sports activities. Leisure Studies, 40(5), 597-611. https://doi.org/10.1080/02614367.2021.1916834
25.    Mohammad Hassan, F. (2024). Determining the Efficiency Rate and Ranking of Women's Sports Clubs in 22 Districts of Tehran using Data Envelopment Analysis (DEA). Research on Women's Sports, 1(2), 161-178. https://doi.org/10.22089/rws.2024.16445.1010 [In Persian].
26.    Manuchehri, M., Naderian, M., Marvi, M., & Mostahfezian, M. (2024). Identifying social factors affecting the entry of women in the sports management structure of Iran. Researchˈs on Women Sport, 1(2), 215-234. https://doi.org/10.22089/rws.2024.16747.1019 [In Persian].
27.    Moses, M. M., & Ruseski, J. E. (2021). Using behavioral economics to improve health through sports participation and physical activity. In Behavioural sports economics (pp. 302-327). London: Routledge. https://doi.org10.1002/yd.224
28.    Pott, A., Crul, M., & Schneider, J. (2022). Producing pathways to success: New perspectives on social mobility. In New social mobility: Second generation pioneers in Europe (pp. 1-20). Cham: Springer International Publishing. https://doi.org/978-3-021-05566-9/10/100/10071
29.    Richardson, K., & Fletcher, T. (2020). Community sport development events, social capital and social mobility: A case study of Premier League Kicks and young black and minoritized ethnic males in England. Soccer and Society, 21(1), 79-95. https://doi.org/10.1080/14660970.2018.1506334
30.    Spaaij, R. (2009). Sport as a vehicle for social mobility and regulation of disadvantaged urban youth: Lessons from Rotterdam. International Review for the Sociology of Sport, 44(2-3), 247-264. https://doi.org/10.1177/1012690209338415
31.    Spaaij, R. (2013). Changing people’s lives for the better? Social mobility through sport-based intervention programmes: Opportunities and constraints. European Journal for Sport anf Society, 10(1), 53-73. https://doi.org/10.1080/16138171.2013.11687910
32.    Touhidi, S., Moharramzadeh, M., Imanzadeh, M., & Esgandari Dastagari, S. (2022). Investigating mediating role of social vitality in effect of social marketing on development of women's public sports in Ardabil Province. Human Resource Management Sport, 9(2), 397-411. https://doi.org/10.22044/SHM.2022.11396.2409  [In Persian].
33.    Taghavi Sangdehi, F., Hosseininia, S. R., & Dehghanpouri, H. (2024). The effect of perceived crowding on women's participation in sports activities with the mediating role of perceived risk. Researchˈs on Women Sport, 1(3), 235-254. https://doi.org/10.22089/rws.2024.16739.1018  [In Persian].
34.    Wijaya, M. S., Hidayat, Y., & Sutresna, N. (2023). Integration of life skills through hockey in the framework of positive youth development. JUARA: Journal of Olahraga, 8(1), 639-647.  https://doi.org/10.33222/juara.v8i1.2948
35.    Zare, A., Soltanhoseini, M., & Zarei, A. (2025). Identifying indicators of media coverage of women's sports: Policies and social orientations. Research on Women's Sports, 2(5), 23-42. https://doi.org/10.22089/rws.2025.17758.1055 [In Persian].
پژوهش در ورزش زنان
دوره 2، شماره 7
پاییز 1404
صفحه 41-60

صفحه اصلی

ارسال مقاله

داوران

تماس با ما