اثربخشی یوگا بر عملکردهای شناختی، آمادگی بدنی و ولع مصرف در معتادین زن تحت درمان پرهیزمدار

احمدی, عذرا; کریمی پور بارکوسرائی, حدیثه; رجب پور, مجتبی

doi:10.22089/rws.2025.17604.1050

اثربخشی یوگا بر عملکردهای شناختی، آمادگی بدنی و ولع مصرف در معتادین زن تحت درمان پرهیزمدار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، دانشکده علوم انسانی، گروه تربیت بدنی

² روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، سمنان، ایران

³ استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، ایران

10.22089/rws.2025.17604.1050

چکیده

اﻋﺘﯿﺎد و ﺳﻮء ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر در ﺟﻬﺎن ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﻀﻼت ﺑﺰرگ در راﺳﺘﺎی ﻓﺮوﭘﺎﺷﯽ ﻧﻈﺎم ﺧﺎﻧﻮاده و اﺟﺘﻤﺎع ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رود؛ بنابراین توجه به این قشر جامعه که به عنوان بیمار شناخته می شوند از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، اثربخشی یوگا بر عملکردهای شناختی، آمادگی بدنی و ولع مصرف در معتادین زن تحت درمان پرهیزمدار بود. روش پژوهش از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. از بین کلیه معتادین تحت درمان مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهرستان رشت در سه ماهه چهارم سال 1402، 30 نفر (15 نفر گروه کنترل و 15 نفر گروه آزمایش) به صورت دردسترس انتخاب شدند. این تحقیق نیمه آزمایشی و از نوع تحقیقات کاربردی بود. گروه آزمایش پروتکل آموزش یوگا را در 16 جلسه 5/1 ساعته هفته ای دو جلسه دریافت کرد. از پرسشنامه های ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ MMSE ﻓﻮﻟﺴﺘﯿﻦ و ﻫﻤﮑﺎران (1975) و پرسشنامه ولع مصرف ﺗﯿﻔﺎﻧﯽ و ﻫﻤﮑﺎران (1995) برای سنجش عملکرد شناختی و ولع مصرف و از آزمون پله کوئین برای براورد توان هوازی، تست پلانک برای براورد استقامت عضلانی و تست انعطاف پذیری برای برآورد انعطاف پذیری استفاده گردید. نتایج آزمون آزمون کوواریانس چندمتغیری نشان داد، تمرینات یوگا بر مولفه های عملکردهای شناختی معتادین زن تحت درمان پرهیزمدار تاثیرگذار است. همچنین تمرینات یوگا بر آمادگی بدنی موثر بود. نتایج تست پله کوئین، تست انعطاف پذیری و تست پلانک بیانگر تفاوت دو گروه بود. نهایتا یافته ها نشان داد آموزش یوگا بر ولع مصرف در معتادین زن تحت درمان پرهیزمدار نیز تاثیرگذار بود.

کلیدواژه‌ها